اصطلاحات رایج جرثقیل

اصطلاحات جرثقیل

در جرثقیل اصطلاحاتی وجود دارد که اپراتور جرثقیل زمان استفاده از جرثقیل از آن ها استفاده می کند. اصطلاحات جرثقیل به بخش های مختلف جرثقیل، عملکرد آنها، و محدودیت های آنها اشاره دارد و آشنایی با این اصطلاحات برای استفاده ایمن و کارآمد از جرثقیل ضروری است.

به ماشین آلاتی که بالا بردن بار را انجام می دهد، جرثقیل می گویند. با توجه به پیشرفت های زیاد دنیای مدرن در تکنولوژی، کاربرد های زیادی را می توان برای جرثقیل ذکر کرد. جرثقیل ها در صنایع مختلفی چون خودرو سازی، ساختمان سازی، کشاورزی و غیره مورد استفاده قرار می گیرند.

از انواع جرثقیل ها برای انتقال عمودی، بالابری و گاهی اوقات انتقال افقی اجسام( بار) و مصالح استفاده می کنند. افرادی که با جرثقیل سروکار دارند یا اپراتور و پیمانکار جرثقیل اصطلاحات خاصی را به کار می برند که به آن ها اصطلاحات جرثقیل گفته می شود. در ادامه این مقاله از شاهین سازه  اصطلاحات مهم را بیان می کنیم.

دیدن کنید: جرثقیل نیم دروازه ای

اصطلاحات مهم جرثقیل

دیدن کنید: جرثقیل سقفی

جرثقیل چیست؟

جرثقیل ها جزء ماشین آلاتی هستند که به وسیله طناب و قرقره بالا کشیدن بار( اجسام) را انجام می دهند.  جرثقیل ها در بار برداری، جا به جایی اجسام و بارها، صنایع ساختمان سازی، سد سازی، پروژه های عمرانی، خودرو سازی و غیره کاربرد دارند.

کنترل جرثقیل ها به دو صورت انجام می شود. در روش اول کنترل توسط اپراتور جرثقیل در داخل کابین به صورت دستی انجام می گیرد ولی در روش دوم اپراتور با کنترل بی سیم از راه دور جرثقیل را هدایت می کند. در هر دو حالت فوق باید اپراتور، مهارت ها و توانایی های لازم را برای کنترل و هدایت جرثقیل داشته باشد.

جرثقیل ها در طبقه بندی کلی به دو گروه ثابت و متحرک تقسیم می گردند. از جزثقیل های متحرک در پایدار سازی گود ها بیشتر استفاده می کنند و از جرثقیل های ثابت بیشتر در جابه جایی کانتیرها در اطراف کشتی و سازه های دریایی استفاده می شود.

دیدن کنید: جرثقیل بکسلی

اصطلاحات جرثقیل

دیدن کنید: جرثقیل کارگاهی

آشنایی با اصطلاحات جرثقیل

 آشنایی با این اصطلاحات برای استفاده ایمن و کارآمد از جرثقیل ضروری است. در اینجا برخی از اصطلاحات رایج جرثقیل آورده شده است:

1) بوم (Boom)

سازه ای بلند و باریک که برای بلند کردن و جابه جا کردن بار استفاده می شود.

2) قرقره (Pulley)

قطعه ای چرخان که برای تغییر جهت یا افزایش نیروی سیم بکسل استفاده می شود.

3) سیم بکسل (Cable)

طنابی قوی که برای بلند کردن و جابه جا کردن بار استفاده می شود.

4) کلاف (Sheave)

قطعه ای از قرقره که سیم بکسل از روی آن می گذرد.

5) قلاب (Hook)

قطعه ای که برای اتصال بار به جرثقیل استفاده می شود.

6) ترمز (Brake)

وسیله ای برای کنترل سرعت یا توقف جرثقیل.

7) موتور (Motor)

وسیله ای برای تامین نیروی حرکتی جرثقیل.

8) گیربکس (Transmission)

وسیله ای برای افزایش یا کاهش سرعت حرکت جرثقیل.

9) بار اسمی (Rated load)

حداکثر وزنی که جرثقیل می تواند بدون خطر بلند کند.

10) شعاع کار (Working radius)

فاصله بین مرکز بوم جرثقیل و نقطه ای که بار به آن وصل شده است.

11) ارتفاع باربرداری (Lifting height)

فاصله بین سطح زمین و نقطه ای که بار به آن وصل شده است.

12) ظرفیت بار برداری (Lifting capacity)

ظرفیت باربرداری جرثقیل، حداکثر وزنی است که جرثقیل می تواند بدون خطر بلند کند.

13) جرثقیل متحرک (Mobile crane)

جرثقیلی که روی چرخ یا زنجیر حرکت می کند.

14) جرثقیل ثابت (Stationary crane)

جرثقیلی که روی یک پایه ثابت قرار دارد.

15) جرثقیل برجی (Tower crane)

جرثقیلی که روی یک برج بلند قرار دارد.

16) جرثقیل دروازه ای (Gantry crane)

جرثقیلی که روی دو ستون بلند قرار دارد.

17) بار ناخالص (Gross load)

وزن باری که به همراه مجموعه قلاب، سیم بکسل، اسلینگ و متعلقات جانبی بلند می شود.

18) بار واقعی یا ظرفیت خالص (Payload)

وزن واقعی چیزی است که قرار است جابه جا شود.

19) محور دوران (Axis of Rotation)

محور فرضی و عمودی که سازه‌ی فوقانی حول آن و به مرکزیت آن می‌چرخد.

20) زاویه باربرداری (Angle of Lift)

زاویه بین مرکز بوم با خط افق می باشد.

21) طول جیب (Jib length)

فاصله محوری بین پین اتصال قرقره سر بوم و پین اتصال قرقره روی سر جیب می باشد.

22) شعاع نهایی (Maximum radius)

حداکثر فاصله بین مرکز بوم و نقطه ای که بار به آن وصل شده است.

23) ارتفاع نهایی (Maximum height)

حداکثر فاصله بین سطح زمین و نقطه ای که بار به آن وصل شده است.

24) سرعت هوک (Hook speed)

میزان سرعتی است که هوک جرثقیل می تواند در آن بالا یا پایین برود.

25) سرعت سوئینگ (Swing speed)

میزان سرعتی است که بوم جرثقیل می تواند در آن حول محور خود بچرخد.

26) بار اسمی نهایی (Total rated load)

ماکزیمم باری است که در طول بوم و شعاع کار مورد نظر برای باربرداری مجاز شده است.

27) زاویه آفست جیب (Jib offset angle)

زاویه بین مرکز بوم و مرکز جیب است و هرچه زاویه آفست جیب بیشتر باشد، ظرفیت باربرداری جرثقیل کاهش می یابد.

28) مرکز ثقل (Center of gravity)

مرکز ثقل یا گرانیگاه یک جسم، نقطه‌ای است که گشتاور ناشی از میدان گرانشی، حول آن نقطه صفر می‌شود.

29) سرعت باز شدن بوم (Boom extension speed)

بیشترین سرعتی است که بوم جرثقیل می تواند در آن باز شود.

30) بیش ترین عکس العمل جک در عملیات (Maximum jack rection inperation)

حداکثر فشاری است که جک های پایه یک جرثقیل می توانند در آن تحمل کنند. این فشار زمانی ایجاد می شود که جرثقیل با حداکثر بار خود، سوئینگ کند.

سوئینگ جرثقیل چیست؟

سوئینگ جرثقیل به حرکت چرخشی بازوی جرثقیل حول یک محور عمودی گفته می‌شود. این حرکت به جرثقیل اجازه می‌دهد تا بار را بدون نیاز به جابجایی کل جرثقیل، در یک دایره بچرخاند.

دو نوع اصلی از سوئینگ جرثقیل وجود دارد:

  • سوئینگ کامل: در این نوع، بازوی جرثقیل می‌تواند 360 درجه بچرخد. این نوع سوئینگ در جرثقیل‌های سقفی، کفی و دروازه‌ای رایج است.
  • سوئینگ محدود: در این نوع، بازوی جرثقیل فقط می‌تواند در یک محدوده خاص بچرخد. این نوع سوئینگ در جرثقیل‌های دیواری، ستونی و بازویی رایج است.

سوئینگ جرثقیل توسط یک مکانیزم دوار تامین می‌شود که معمولا از یک موتور الکتریکی، گیربکس و دنده تشکیل شده است. مکانیزم دوار به بازوی جرثقیل متصل می‌شود و به آن نیرو می‌دهد تا بچرخد.

مزایای استفاده از جرثقیل با قابلیت سوئینگ عبارتند از:

  • افزایش دامنه حرکت: سوئینگ به جرثقیل اجازه می‌دهد تا بار را در یک منطقه بزرگتر بدون نیاز به جابجایی کل جرثقیل بلند کند.
  • افزایش دقت: سوئینگ به اپراتور جرثقیل اجازه می‌دهد تا بار را با دقت بیشتری در محل قرار دهد.
  • افزایش کارایی: سوئینگ می‌تواند به تسریع عملیات بلند کردن و جابجایی بار کمک کند.

جرثقیل‌های با قابلیت سوئینگ در طیف گسترده‌ای از کاربردها از جمله:

  • ساخت و ساز: برای بلند کردن مصالح و تجهیزات
  • تولید: برای جابجایی قطعات و محصولات نهایی
  • انبارداری: برای بارگیری و تخلیه کامیون و کانتینر
  • حمل و نقل: برای بارگیری و تخلیه کشتی‌ها و واگن‌ها

موارد استفاده قرار می گیرند.

دیدن کنید: جرثقیل دروازه ای

نتیجه گیری

اصطلاحات جرثقیل واژه های خاصی هستند که اپراتور یا افرادی که از جرثقیل استفاده می کنند به کار می برند. برای هدایت و کنترل جرثقیل دانستن اصطلاحات جرثقیل همانند مهارت و توانایی اپراتور حائز اهمیت می باشد. لزوم توجه به این اصطلاحات برای اپراتورها و پیمانکاران در زمان کار با جرثقیل بسیار اهمیت دارد.

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *